Wybieranie właściwego urządzenia nie jest proste, wymaga specjalistycznej wiedzy, ale przede wszystkim trzeba dokładnie określić:

• liczbę stałych mieszkańców (nie licząc tymczasowych gości)
• rodzaj gruntu – w tym celu należy wykonać odwiert lub test perkolacyjny, który omówimy później
• poziom wód gruntowych
• głębokość odprowadzenia ścieków z budynku
• ilość wolnej przestrzeni – trzeba pamiętać, że z każdej oczyszczalni trzeba wywozić osad, więc trzeba zapewnić dostęp dla pojazdu asenizacyjnego
• trzeba określić, czy działka, na której chcemy zbudować przydomową oczyszczalnię ścieków, znajduje się w aglomeracji czy poza nią (ze względu na różne przepisy dotyczące wprowadzania oczyszczonych ścieków do wód lub do ziemi)

Posiadając te informacje, można wybrać odpowiednie urządzenie, a następnie, znając jego rozmiary, można zaplanować jego umiejscowienie na działce.

Podczas planowania budowy należy pamiętać o przepisach dotyczących zachowania odpowiednich odległości od granic oraz ewentualnych ujęć wody.

Należy również pamiętać o utrzymaniu odpowiednich odległości od podziemnych instalacji:

• od instalacji gazowej i wodociągowej 1,5 m
• przewodów elektrycznych 0,8 m

Ważnym czynnikiem jest przepis mówiący o zachowaniu odległości 1,5 m od zwierciadła wody gruntowej. Przepis ten dotyczy elementu wprowadzającego ścieki do gruntu (drenażu, studni chłonnej).

Wymienione powyżej przepisy wynikają z rozporządzenia Ministra Środowiska z dnia 18 listopada 2014 r. w sprawie warunków, jakie należy spełnić przy wprowadzaniu ścieków do wód lub do ziemi, oraz w sprawie substancji szczególnie szkodliwych dla środowiska wodnego.

Po zebraniu wszystkich potrzebnych informacji i wyborze odpowiedniej dla siebie oczyszczalni (do tematu wyboru wrócimy jeszcze później), można zająć się formalnym zalegalizowaniem inwestycji.

Główne akty prawne dotyczące budowy i eksploatacji małych oczyszczalni ścieków to:

Prawo wodne, Prawo ochrony środowiska, Prawo budowlane Zgodnie z Prawem wodnym, w przypadku przydomowych oczyszczalni stosuje się formułę „zwykłego korzystania” z wód, polegające na wprowadzaniu do wód lub do ziemi oczyszczonych ścieków, jeżeli ich ilość jest mniejsza od 5 m3 na dobę.

Z kolei w Prawie budowlanym ilość określono na 7,5 m3 na dobę, co stwarza sprzeczność między przepisami, dlatego przyjmuje się graniczną wartość 5 m3 na dobę.

Ilość ścieków 5 m3 odpowiada oczyszczalni dla 33 użytkowników, więc w praktyce najczęściej budowa przydomowej oczyszczalni ścieków będzie wymagała zgłoszenia zamiaru budowy do Starostwa Powiatowego.

Zgłoszenia zamiaru budowy należy dokonać co najmniej 30 dni przed planowanym rozpoczęciem inwestycji.

Po upływie 30 dni od daty zgłoszenia można przystąpić do budowy.

Do zgłoszenia należy załączyć opis techniczny urządzenia oraz mapę z zaznaczonym miejscem planowanej inwestycji. W tym celu potrzebujemy mapy sytuacyjno-wysokościowej w skali 1:500 lub 1:1000 z naniesionym budynkiem mieszkalnym. Mapkę można pobrać w Starostwie Powiatowym (wydział geodezji), a wrysowanie schematu oczyszczalni zlecić firmie BamarTech.

Sytuacja ulega zmianie, jeśli chcemy odprowadzić ścieki oczyszczone do cieku wodnego, rowu melioracyjnego lub jeśli oczyszczalnia ma działać przy budynku usługowym lub produkcyjnym. W takiej sytuacji należy uzyskać pozwolenie wodno-prawne i załączyć je do zgłoszenia.

Jeśli budujemy oczyszczalnię o wydajności większej niż 5 m3, musimy uzyskać pozwolenie wodno-prawne i załączyć je do zgłoszenia.

Natomiast jeśli budujemy oczyszczalnię o wydajności większej niż 7,5 m3 na dobę, musimy uzyskać pozwolenie wodno-prawne oraz pozwolenie na budowę.